De term Fatwa betekent letterlijk: “het antwoord met betrekking tot een gebeurtenis “1. Dat is de kennisgeving van de beslissing van de wet met betrekking tot een bepaalde regel. Het wordt technisch gedefinieerd als, “de verduidelijking van de rechtsregels met betrekking tot een vraagstuk als antwoord op een vraag van een vraagsteller – ongeacht of die vraag specifiek of algemeen is en of de vraag wordt gesteld door individuen of een groep. Met andere woorden, het is een mening over een rechtsvraag van de wet geuit door een mukallaf (iemand die wettelijk verplicht is) die intellectueel gezond is en de leeftijd van discretie heeft bereikt en in staat is een religieuze uitspraak af te leiden uit de Koran, hadith, ijma’ en qiyas samen met de instrumentele wetenschappen.
Fatwa in de Islamitische Wetgeving
Het begrip Fatwa is geen nieuw verschijnsel in de islamitische wetgeving. Het is uit de Qur’an voortgekomen: terwijl Allah heeft bevolen de moslimgelovigen die geen kennis hebben van de Islam om altijd kennis te zoeken bij hen die het wel bezitten2. Deze wettelijke basis is door vele geleerden herhaald bij het opsporen van de ontstaan van de fatwa in de Islam. In feite hebben de meeste Moslim geleerden het bovenstaande vers gebruikt om veel uit te leggen over het concept van fatwa3. De term fatwa (Islamitische wettelijke Uitspraken) is een Arabische term die verwant is aan sommige samengestelde woorden en zinnen die in de Qur’an zijn geopenbaard, zoals ifta (het uitvaardigen van islamitisch vonnis), istefti (verzoek om een islamitisch vonnis), mufti (een persoon die een islamitisch vonnis uitspreekt) en yufti (hij vaardigt een islamitisch vonnis). In de Qur’an heeft de almachtige Allah de termen verschillende gelegenheden, vooral bij het verwijzen naar het concept van het stellen van vragen met het oog op het geven van antwoorden.
Fatwa is volgens het Arabisch woordenboek een juridisch advies uitgegeven door islamitische geleerden. In de Oxford Dictionary (2013) wordt vermeld dat het woord fatwa zijn oorsprong vindt van de term “ifta” (een besluit nemen over een punt van de wet), en het kan eenvoudig gedefinieerd worden als een uitspraak over een punt van de Islamitische Wetgeving die moet worden moet worden uitgevaardigd door een erkende autoriteit. De term fatwa kan dus worden gedefinieerd worden als een formeel islamitisch juridisch advies dat door een rechtsgeleerde (moefti) wordt gegeven in antwoord op vragen die hem worden voorgelegd door particulieren of rechters4 .
Geschiedenis
Het verschijnsel fatwa bestaat al sinds het ontstaan van de Islam met de openbaring van de Qur’an. Dit feit wordt bevestigd door de aanwezigheid van de termen in de Qur’an die aangeven dat de Profeet (vrede zij met hem) vragen werden gesteld, bijv. yastaftenuka (zij vragen om uw mening/ instructie/advies) en yas alunak (zij vragen jou). Waarop de Qur’an zou antwoorden met juridische of theoretische beweringen, afhankelijk van de aard van onderzoek5.
Samengevat met voorbeelden
De Qur’an is de primaire bron voor fatwa, de profetische praktijk was instrumenteel in het vestigen van ifta als een juridische praktijk in de Islam. Dit komt omdat men goddelijke tekst en dus geen rationele rechtvaardiging nodig heeft om om zijn positie te ondersteunen, hoewel het gezag van de Profeet (vrede zij met hem) ook vanuit theoretisch oogpunt onbetwist is in de Islam, niettemin, is zijn gezag afgeleid van de Qur’an en daarom lijkt het een afgeleide en niet te worden gezien als absoluut op dezelfde manier als de Qur’an. Er zijn weinig illustraties wanneer Profeet (vrede zij met hem) redeneringen gebruikte om zijn fatwa te ondersteunen. Ten eerste in fatwa aan zijn vrouw Maymunnah over de wettigheid van het profiteren van de huid van een dood schaap.
Maymunnah vergiste zich, door de reeks van voorwerpen die wettelijk verboden zijn door een vers van de Qur’an, die het verbiedt het eten van het vlees van dode schapen die niet zelf zijn geslacht, tot het verbod van het gebruik van zijn huid. In dit incident zien we dat de profeet een soort hermeneutische om zijn rechtspositie te rechtvaardigen door te laten zien, hoe de tekst van de Qur’an moet worden begrepen.
Een ander voorbeeld van waar het gebruik van redenering in een fatwa nog duidelijker naar voren komt toen de Profeet (vrede zij met hem) analogie gebruikte, om sommige van zijn fatwa’s te rechtvaardigen. Umar (RA) vroeg naar de toelaatbaarheid van zoenen tijdens het vasten, de Profeet (vrede zij met hem) antwoordde door een analogie te maken met het uitvoeren van het ritueel wassen van van de mond als iets dat is toegestaan tijdens het vasten en pleit dus op dezelfde grond voor de aanvaarding van de daad van kussen tijdens het vasten. Het punt van deze analogie is dat als het spoelen van water om de mond schoon te maken zonder het vrijwillig te injecteren het vasten niet verbreekt, evenmin zou het kussen van de echtgenoot tijdens het vasten een daad van liefde zijn, zolang het geen seksuele seksuele opwinding veroorzaakt die tegen de geest van het vasten is.
1- Al-Qardawi Y., Al-Fatwa bayna al-Indibat wa alTasayyub, Cairo (1988)
2- Qur’an 16:43
3- Al-Qardawi Y., Al-Fatwa bayna al-Indibat wa alTasayyub, Cairo (1988)
4- Gilani S.Y., S.M. Younas Gilani, Jurists and Legislatures in Islam: Origins and clasisification of Ulama, in contemporaty issuesin In Islamic Law. New Dlhi: Serial Publication (2011)
5- Omer Awas, Fatwa; the Evolution of an Islamic legal practice and its influence on Muslim Society, Accession No. 3623102. (2014)
