Alle vier de Ahl as-Soennah sekten (madhhabs) zijn juist en waar. Het is dus onjuist te denken dat de ene sekte superieur is aan de andere.
Voor elk seizoen worden andere kleren gedragen. Er is een ander medicijn voor elke ziekte. Zo kunnen ook de shari’ahs in de loop der eeuwen veranderen; decreten kunnen veranderen naargelang de tradities, de levenswijzen en de mogelijkheden van de gemeenschappen. Feitelijk werden er vóór de Islam verschillende profeten en shari’ahs naar elk volk gestuurd.
Vóór onze Profeet (VZMH) leefden de mensen ver van elkaar en hun levensstijl en vaardigheden waren meestal als bedoeïenen (nomadenvolk dat in de woestijn leeft). Daarom waren de shari’ahs die werden gezonden verschillend en geschikt voor hun staten. Verschillende shari’ahs en verschillende profeten werden soms gezonden naar de mensen die in dezelfde regio en in dezelfde tijd leefden.
Na de komst van onze Profeet ( VZMH ), bereikten de mensen een hoge positie in termen van capaciteiten, levensstijl en begrip. Vele revoluties en veranderingen vonden plaats in het religieuze en sociale leven. Zo bereikten de mensen een toestand waarin zij onderwezen konden worden door één leraar en konden handelen op basis van één enkele shari’ah. Daarom waren verschillende shari’ahs en profeten niet langer nodig. Maar omdat de levensstijlen, tradities en gewoonten van de mensen niet op hetzelfde niveau waren, waren verschillende sekten nog steeds nodig.
Als de meerderheid van de mensheid op hetzelfde niveau zou staan wat betreft onderwijs, cultuur en levensstijl, zoals de studenten van een universiteit, zou het mogelijk kunnen zijn om de vereniging van de sekten te noemen. Maar de huidige toestand van de mensheid is er niet geschikt voor.
Wat de wijsheid achter de veelheid van sekten betreft, illustreert de kwestie als volgt:
Een bepaalde hoeveelheid water wordt op vijf verschillende manieren beoordeeld voor vijf verschillende patiënten:
“Hetzelfde water regeert op vijf verschillende manieren bij vijf zieken van verschillende aanleg, aldus: voor de een is het water een geneesmiddel voor zijn ziekte, en volgens de geneeskunde noodzakelijk. Voor een ander is het als vergif voor zijn ziekte en schadelijk, en medisch verboden. Voor een ander veroorzaakt het een geringe mate van schade, en is het medisch verwerpelijk. Voor een ander is het water heilzaam en onschadelijk; volgens de geneeskunde is dat voor hem de sunna. En voor weer een ander is het noch schadelijk noch heilzaam; hij kan het drinken met een goede gezondheid, en voor hem is het medisch toelaatbaar. Zo is hier de waarheid talrijk geworden; alle vijf zijn waar. Zijt gij in staat te zeggen: “Het water is slechts een geneesmiddel, slechts noodzakelijk, en het regelt op geen andere wijze?”
“Zo veranderen ook de Goddelijke verordeningen, door de Goddelijke wijsheid gedreven, naar gelang de rechtsscholen en degenen die hen volgen, en zij veranderen als waarheid, en allen zijn waar en juist. “1
Moslims die in verschillende streken van de wereld leven, volgen een van de vier sekten. Een moslim volgt een van die ware sekten, en kan zijn daden en eredienst verrichten volgens de ijtihads van die sekte. Het is niet verplicht voor een moslim die een sekte volgt die verband houdt met zijn islamitische leven om bij één bepaalde sekte te blijven tot aan zijn dood. Daarom is het hem toegestaan om van sekte te veranderen als hij dat wenst. Een beoefenaar van de Hanafi-sekte kan bijvoorbeeld naderhand kiezen voor de Shafi-sekte en vice versa.
Echter, iemand die de ene sekte verlaat en een andere aanneemt, moet de regels kennen van de nieuwe sekte die hij/zij volgt om de eredienst en de daden naar behoren te verrichten. Bijvoorbeeld, als een lid van de Shafii sekte overstapt naar de Hanafi, moet hij op zijn minst de voorschriften kennen van de wassingen (wudu), de gevallen die de wassingen annuleren, de voorschriften van het gebed (salah). Anders zou hij deze plichten met gebreken kunnen uitvoeren en fouten maken.
Het is mogelijk om volledig van sekte te veranderen; het is ook mogelijk voor een persoon om te handelen in overeenstemming met een andere sekte met betrekking tot een bepaalde kwestie als hij/zij geen oplossing kan vinden in zijn/haar sekte. Dat is toegestaan. Deze navolging mag echter niet voortkomen uit een willekeurig verlangen van de ziel. Het moet voortkomen uit een noodzaak en bittere noodzaak.
Een persoon die een andere sekte imiteert met betrekking tot een bepaalde kwestie moet de volgende punten in overweging nemen:
Ten eerste: Als een bepaalde eredienst of daad moet worden nagevolgd overeenkomstig een andere sekte, mag die eredienst of daad niet eerder zijn verricht. Bijvoorbeeld, als een beoefenaar van de Shafii sekte zich na het beëindigen van een gebed herinnert dat hij zijn vrouw heeft aangeraakt voordat hij aan dat gebed begon en het gebed voltooit in navolging van de Hanafi sekte en zegt “Mijn wudu is geldig volgens de Hanafi sekte”, dan is dat gebed niet geldig.
Ten tweede: Een navolger moet niet zijn toevlucht nemen tot het combineren van de verschillende toepassingen die gemakkelijk zijn van verschillende sekten en daarnaar handelen. Een dergelijke handeling wordt “talfik” genoemd, hetgeen betekent het doen van tegengestelde dingen volgens twee sekten in één kwestie. Talfik is niet toegestaan. Bijvoorbeeld, iemand die wudu verricht volgens de Hanafi sekte wordt beschouwd als wudu verricht te hebben, zelfs als hij er niet de intentie voor uitspreekt, omdat intentie geen vereiste is voor de wassing in Hanafi. Dezelfde persoon moet echter een vierde van zijn hoofd afvegen volgens Hanafi. Als deze man minder dan een vierde van zijn hoofd afveegt volgens de Shafii, is deze ablutie niet geldig. Het wordt talfik genoemd, wat niet toelaatbaar is.2
Desalniettemin is het een vrome en geprezen daad om te handelen met inachtneming van hardere opties van de sekten. Bijvoorbeeld, als een volgeling van de Hanafi-sekte zijn vrouw aanraakt, is zijn wudu nog steeds geldig, maar het is ongeldig volgens de Shafii-sekte. Echter, als deze man zijn wudu vernieuwt door de Shafii sekte te imiteren, is het azimah, een vrome daad. Op dezelfde manier, als een volgeling van de Shafii sekte zijn wudu vernieuwt wanneer er bloed uit een deel van zijn lichaam komt, is het ook azimah.
Evenzo is het azimah, een vrome en verdienstelijke daad om de opvatting van andere sekten te imiteren over sunnah gebeden (duas) en soortgelijke supererogatoire aanbidding die niet bestaan in de Hanafi sekte.
Over de kwesties van ijtihad (het streven van een Moslimgeleerde om een regel van goddelijke wet uit de Koran en Hadith af te leiden zonder zich te baseren op de opvattingen van andere geleerden) en navolging moeten de volgende punten in overweging worden genomen:
–Mensen worden verdeeld in drie groepen met betrekking tot het imiteren van een islamitische sekte:
Eerste groep: De geleerden die het niveau van ijtihad hebben bereikt. Het is voor deze geleerden niet toegestaan iemand anders te imiteren.
Tweede groep: Hoewel zij niet op het niveau van de absolute ijtihad zijn, zijn zij wel goed geïnformeerde mannen die de methode van rechtspraak kennen; en door dezelfde methoden te gebruiken, kunnen zij verschillende ideeën naar voren brengen over bepaalde kwesties. Zij zijn verdeeld in twee hoofdgroepen als mujtahid in sekte en mujtahid in kwesties hoewel zij verschillende niveaus hebben.
De derde groep zijn de gewone mensen.
- Volgens de geleerden hebben gewone mensen geen sekte. Hun sekte is de fatwa (een religieus edict) van de moefti (een moslimgeleerde en uitlegger van de shari’ah-wetgeving, die een fatwa kan uitvaardigen), omdat een ware imitatie van een sekte alleen mogelijk is door de opvattingen ervan te kennen. Het vereist een diepgaande kennis om te beslissen dat de visie van een sekte meer geschikt is. Het is duidelijk dat het een moeilijke kwestie is. Dat geldt niet alleen voor gewone mensen, maar ook voor zogenaamde geleerden zoals wij. (Ravdatut-Talibin, 4/115-Shamila). –
- De kwestie van het imiteren van sekten is niet ontstaan afhankelijk van de mening van een bepaalde geleerde. Islamitische geleerden zeggen dat er consensus is over de geschiktheid van de opvattingen van vier madhhabs voor Ahl as-Sunnah. (Zie al-Muflih, al-Furu’, 12/202-Shamila) Daarom is het noodzakelijk om onze godsdienst te beoefenen op basis van een bepaalde ware sekte. Desalniettemin is het mogelijk om te handelen op basis van de visie van een andere ware sekte in geval van dringende noodzaak.
- Er is geen bepaalde ceremonie vereist om van sekte te veranderen. En er zijn geen bepaalde regels waaraan men moet voldoen om dat te doen. Waar het om gaat is dat men de regels van de sekte die men volgt leert kennen en daarnaar handelt.
Welke wetschool moet ik volgen?
Volgens sommige geleerden zijn er enkele voorwaarden voor het imiteren van een sekte:
- De sekte die wordt nagevolgd moet een echte sekte zijn met een reeks vaste regels en middelen.
- De navolger moet de wetenschappelijke/wetenschappelijke voorwaarden en methoden van de kwestie in kwestie kennen.
- De kwestie die wordt nagebootst mag geen kwestie zijn die nietig is verklaard door een officiële rechtbank of moefti.
- Het mag geen rukhsahs (toestemmingen) van alle sekten samenbrengen.
- Over dezelfde kwestie mag geen praktijk bestaan die zich ertegen verzet, terwijl men zich een andere keer aan dezelfde regel houdt.
- De verschillende regels van de sekten mogen niet verenigd worden. Dat wil zeggen, iemand die zijn wudu niet vernieuwt wanneer hij een dame aanraakt op basis van de Hanafi sekte en deze niet vernieuwt wanneer er bloed uit zijn lichaam komt op basis van de Shafii sekte heeft geen geldige wudu volgens beide sekten: Hanafi en Shafi.
Deze voorwaarden tonen aan dat de sekte van de gewone mensen de fatwa van de geleerden is, omdat al deze voorwaarden een wetenschappelijke achtergrond vereisen.
Referenties:
1) Woorden (Istanbul: Sözler Publications, 1987), p. 454-455.
2) Ibn Abidin, Raddul-Muhtar. (Beiroet: Ihyaut-Turathil-Arabi) 1:51; as-Sayyid Abi Bakr. Ianatut-Talibin. (Beiroet: Ihyaut-Turathil-Arabi) 4:219; Mehmed Paksu İbadet Hayatımız (Ons aanbiddende leven)